Kerk als constructie fout

Harry Kuitert

Waarom kon de wereld zich na de Verlichting prima redden?

Harry Kuitert bekritiseerde in zijn werk Kerk als constructiefout de traditionele opvattingen van het christendom en de rol van de kerk.

Hij stelde dat de kerk, in haar zoektocht naar absolute waarheden en monopolie op de moraal, een "constructiefout" bevatte.

Volgens Kuitert was de kerk gebouwd op aannames en doctrines die in feite menselijke constructies zijn.

Hij benadrukte dat veel van de religieuze overtuigingen, inclusief die over God en moraliteit, menselijke creaties waren om betekenis te geven aan het bestaan.

Na de Verlichting (18e eeuw) ontstond een verschuiving in de manier waarop mensen naar de wereld en kennis keken.
De Verlichting introduceerde rationeel denken, wetenschap, en menselijke autonomie als basis voor kennis en ethiek.
Hierdoor begonnen mensen te erkennen dat moraal, rechtvaardigheid en kennis niet per se gebonden waren aan religieuze bronnen.

Volgens Kuitert kon de wereld zich dankzij de principes van de Verlichting "prima redden" zonder religie, omdat de mensheid morele en sociale structuren kon ontwikkelen op basis van gezond verstand en empirische observatie, in plaats van op basis van kerkelijke voorschriften.

Kuitert zag de kerk als overbodig, omdat het de menselijke autonomie ondermijnde en zich baseerde op een autoriteit die volgens hem niet noodzakelijkerwijs nodig was voor een goed functionerende samenleving.

Met de vooruitgang in wetenschap en filosofie, meende hij, konden mensen zelf hun waarden en ethische kaders vaststellen en zo een evenwichtige samenleving opbouwen zonder afhankelijkheid van religieuze dogma's.

Bron: 56