De psycholoog Abraham Maslow

De piramide van Maslow

De ontwikkeling naar zelfverwerkelijking naar zelfoverstijging.

Abraham Maslow, een prominente Amerikaanse psycholoog, introduceerde de hiërarchie van behoeften, beter bekend als de piramide van Maslow, in de jaren 1940.

Zijn model stelt dat mensen verschillende niveaus van behoeften hebben, die ze in een bepaalde volgorde proberen te vervullen.

Maslow's oorspronkelijke piramide bestaat uit vijf niveaus, waarbij elk niveau een bepaalde categorie van behoeften vertegenwoordigt.
Later in zijn leven voegde hij een zesde niveau toe: zelfoverstijging. Dit concept borduurt verder op zelfverwerkelijking en markeert een belangrijke verschuiving in zijn theorie.

De oorspronkelijke vijf niveaus van de piramide van Maslow

  1. Fysiologische behoeften – Dit is het basisniveau, dat essentiële lichamelijke behoeften omvat zoals eten, water, slaap en ademhaling.

  2. Veiligheidsbehoeften – Wanneer de fysiologische behoeften zijn vervuld, willen mensen zich veilig voelen. Dit gaat over stabiliteit, gezondheid, werkzekerheid en een veilig thuis.

  3. Sociale behoeften – Deze laag omvat de behoefte aan liefde, vriendschap en verbondenheid. Mensen zoeken naar acceptatie in groepen, zoals vrienden, familie en collega's.

  4. Erkenning en waardering – Hier draait het om zelfvertrouwen en het verlangen om gewaardeerd te worden door anderen. Het omvat zowel interne waardering (eigenwaarde) als externe erkenning (respect van anderen).

  5. Zelfverwerkelijking – Dit is het hoogste niveau in de oorspronkelijke piramide en gaat over persoonlijke groei en zelfontwikkeling. Het is het verlangen om je volledige
    potentieel te bereiken en jezelf te verwezenlijken.

De uitbreiding naar zelfoverstijging

Later in zijn carričre voegde Maslow een zesde niveau aan zijn piramide toe: zelfoverstijging.
Dit niveau gaat voorbij zelfverwerkelijking en draait om de behoefte om iets bij te dragen dat groter is dan het eigen ego.

Zelfoverstijging omvat altruďsme, spiritualiteit en een sterke drang om iets bij te dragen aan de wereld, soms zelfs ten koste van het eigen welzijn.
Dit kan inhouden dat iemand zich inzet voor een grotere zaak, zoals sociale rechtvaardigheid, milieuactivisme of spirituele vervulling.

Ontwikkeling van zelfverwerkelijking naar zelfoverstijging

Volgens Maslow hebben zelfverwerkelijkte personen de neiging om uiteindelijk de grenzen van hun ego te overstijgen en te streven naar een hoger doel.
Waar zelfverwerkelijking voornamelijk draait om individuele ontplooiing en het benutten van persoonlijke talenten, richt zelfoverstijging zich meer op de bijdrage aan de samenleving of het dienen van een hoger ideaal.

Zelfoverstijging is minder individueel gericht en zoekt verbinding met anderen en de wereld als geheel.
Het is een spirituele en altruďstische stap die sommige mensen pas laat in hun leven ervaren, wanneer ze zich realiseren dat het overstijgen van het eigen ik een dieper gevoel van vervulling kan brengen dan persoonlijke prestatie alleen.

Maslow’s aanvulling van zelfoverstijging aan zijn model weerspiegelt de groeiende erkenning in de psychologie voor het belang van spiritualiteit, verbondenheid en altruďsme als bronnen van zin en welzijn in het leven.

Bron: 56