Historische verbreding: de tijd waarin onze voorouders leefden

 

Voorouders in mannelijke lijn:

 

Jaar:

Wat gebeurde er in die tijd in de direkte omgeving?

 

 

Wat gebeurde er in die tijd in Nederland?

1. Sikke Nammes, geboren tussen 1640 – 1650 in de Grietenijen rondom Het Bildt. Beroep veenboer te Oostermeer.

 

1640 - 1650

1643 Storm en watervloed.  Friesland werd getroffen door een overstroming. De nood was groot. In Hindeloopen spoelden 12 huizen helemaal weg. Het zeewater vloog door de verbrijzelde dijken zodanig landinwaarts dat men van Zwartsluis naar Groningen rechtsstreeks met schuiten kon varen. Het hele land leek op een barre zee.*

 

In januari 1648 wordt in de stad Munster vrede tussen Nederland en Spanje gesloten, waarmee een einde kwam aan een 80-jarige oorlog voor vrijheid, in het bijzonder vrijheid van godsdienst. De onafhankelijkheid van de republiek wordt internationaal erkend.

 

2. Sydse Sikkes,

geboren op 06-02-1676 bij ‘de Wal’ onder Oostermeer. Op 25-02-1731 verhuisde het gezin naar Rottevalle. Heeft bedrijf als veenboer en schuitevoerder.

Overleden in 1735.

 

1676 -

1735

De winter die op 15 november 1683 inviel, was ongekend fel en duurde bijna drie maanden. Niet alleen de binnenwateren, maar ook de Zuiderzee en zelfs de zeegaten tussen Texel, Vlieland en Terschelling waren met dik ijs bevroren. Honderden paarden en sleden reden over de ijsbaan naar Enkhuizen, Amsterdam e.a. Hollandse plaatsen.*

 

In 1672 vallen Frankrijk, Engeland en de Bisschop van Münster en Keulen ons land binnen.

In 1678 wordt de vrede van Nijmegen getekend. Voorlopig geen oorlog meer.

 

 

3. Dirk Sydses,

geboren in 1713 in Oostermeer (Friesland), woont in Rotte­valle, beroep veenboer, schuitevoerder en later koopman.

In 1752 worden hun eerste 4 kinderen gedoopt bij de Herv. Gemeente te St. Jacobiparochie.

Op 17-4-1760 kopen Durk en Aukien voor 1200 gulden "Huysingen en schuuren gelegen bij het Rottevalster Verlaat"

 

1713 -  1771

 

 

 

 

 

1724 Rottevalle.

Aan de ingezetenen van de Rottevalle werd in deze jaren een vergunning verleend tot het bouwen van een kerk. Hierdoor kon de godsdienst hier in deze aanwassende buurt, in een daartoe geschikt huis worden uitgevoerd.

Deze eerste kerk echter, waartoe ook een collecte vergund werd, kwam reeds dit jaar tot stand. Op 20 au­gustus 1724 vindt de inwijding plaats door Ds. Petrus Steenwijk, Predikant te Zuiderhuisherveen met een leerrede over Ps. 93: 5.*

 

De Republiek

‘Nederland’ bestaat in deze tijd uit een federatie van de zeven provinciën: Holland, Zeeland, Friesland, Groningen, Utrecht, Gelderland, Overijssel.

Vooral de handelaren van de steden het hadden het voor het zeggen.

 

In 1767 huwt stadhouder Willem V als 19-jarige met een Prinses uit Pruisen.

 

 

4. Sietse Dirksz,

geboren Rottevalle 1746

Vestigt zich in 1780 in Enkhuizen

Mogelijke oorzaak van de verhuizing naar Enkhuizen: afname van de verveningen in Oostelijk Friesland en het opkomen van de verveningen in Groningen en Drente.

1746 - 1793

 

Poorterboek Enkhuizen

In het Poorterboek  van Enkhuizen zijn de namen en andere gegevens vermeld van degenen die tussen 1731 en 1818 te Enkhuizen de poorterseed hebben afgelegd en zich als poorter in Enkhuizen vestigden.

 

In 1780 breekt de oorlog met Engeland uit. Verlies van schepen.

In 1781 haalt onze vloot een volkomen overwinning bij de zeeslag op de Doggersbank.

 

5. Dirk Sietses,

geboren te Enkhuizen 1783,

visser

 

1783 -1857

1800, een dure tijd: Hoge kosten drukken op de gewone man; een roggebrood van 12 pond kost bijna een gulden.

In de 18e eeuw verdwijnt de grote winst uit de VOC opbrengsten.

 

 

Kindersterfte:  De sterfte onder kinderen was groot in de 19e eeuw. Belangrijkste oorzaken waren vervuilde lucht, verwaarlozing, onjuiste voeding en ‘engeltjesmakerij’: het opzettelijk laten sterven van zuigelingen om de kleine verzekeringssom te innen.  

 

6. Sietse Dirks Sietses,

geboren Enkhuizen 12-03-1813, tuinier

 

1813 - 1855

Enkhuizen was in de 19e eeuw één van de dode stadjes aan de Zuiderzee, levend van wat handel in agrarische producten en de opbrengst van het puin van de vele gesloopte huizen.

 

 

Uit de chaos na de Napoleontische tijd ontstaat het 'Koninkrijk der Nederlanden', waarin de noordelijke en zuidelijke Nederlanden voor korte tijd verenigd zijn.

 

 

7. Dirk Sietses,

geboren Enkhuizen 27-02-1838, koopman, huwt Enkhuizen 29-12-1864

 

1838 - 1915

 

 

Ca. 1850 bereikt Enkhuizen haar economische dieptepunt. Huizen verpauperen; belastingen worden niet meer betaald. Men kan via de overheid zelfs een vrijstaande woning krijgen mits men garant stond voor de jaarlijkse belastingen.

Het inwoneraantal daalde naar ca. 5000.

In 1851 resteren nog slechts 10 vissersschepen in Enkhuizen

 

Bron: Frits Versluijs, Struinen door Enkhuizen, pg. 235

 

Armoede, eenzijdige voeding, ongezonde lucht, slechte hygiëne en lichamelijke verwaarlozing plus een schrijnend gebrek aan kennis van de geneeskunde en de effecten van geneesmiddelen hadden tot gevolg dat in de 19de eeuw cholera, pokken, difterie, influenza, tuberculose, kinkhoest, stuipen, mazelen en tyfus elk jaar slachtoffers eisten, vooral in de dichtbevolkte steden.

 

8. Frederik Sietses,

geboren Enkhuizen 09-01-1883, koperslager, huwt  Enkhuizen 15-03-1906

1883 - 1941

 

 

 

1885. Aanleg van de spoorweg waarvoor de Pietershaven is gedempt. De benodigde grond hiervoor is o.a. afkomstig uit de Visput.

In 1886 wordt de veerdienst Enkhuizen – Stavoren geopend.

De vestiging van enkele zaadteelt-bedrijven in 1900 vanuit Andijk (Sluis en Groot)  geeft een economische verbetering.

Deze verbetering is mede te danken aan de vervoers-mogelijkheden die de nieuw aangelegde spoorweg biedt.

 

Bron: Frits Versluijs, Struinen door Enkhuizen, pg. 236

 

Hoewel de Eerste Wereldoorlog aan het neutrale Nederland voorbij gaat, worden veel goederen schaars en wordt er zelfs honger geleden.

 

Nederland onderging evenals andere landen de invloed van de mondiale recessie na de Beurscrash van 1929. Minister president Hendrikus Colijn voerde de politiek van de harde gulden.

 

9a. Hendrik Sietses,

geboren Enkhuizen 1908

machinist bij de Nederlandse Spoorwegen.

 

1908-

1977

Hendrik en zijn gezin woonden lange tijd aan de Bos en Lommerweg te Amsterdam.

 

 

9b. Sietse Dirk Sietses,

geboren Enkhuizen 1910,  loodgietersbedrijf te Enkhuizen

1910- 1974

1943 Het Verzet in Enkhuizen.

Begin 1943 trok een Overijsselse dominee, Frits Slomp, door het land. Hij bezocht die kringen waar hij door zijn ambt makkelijk geïntroduceerd kon worden en probeerde vrijwilligers te werven voor een organisatie die tot doel had het verzorgen van onderduikers: Joden, weigeraars voor de Arbeitseinsatz in Duitsland en ondergrondse werkers. Aan zijn veelvuldig reizen had hij de schuilnaam 'Frits de Zwerver' ontleend. Ook in Enkhui­zen was zo'n groep opgericht.

 

Het kleine en slecht bewapende Nederlandse leger staat machteloos tegenover de Duitse troepen wanneer deze, zonder voorafgaande oorlogsverklaring op 10 mei 1940 ons land binnenvallen.

 

 

 

 

9c. Dirk Sietses,

geboren Enkhuizen 1914,  loodgietersbedrijf te Andijk

1914 - 1985

1975 Brand in Andijk.  De vrijwillige brandweer was uitgerukt naar het adres van de brandmelding. Er was echter helemaal geen ‘uitslaande brand in een woonhuis’ te bekennen. Lees verder hoe dit afliep…

 

Handen uit de mouwen en niet zeuren! Naoorlogse jaren van hard werken en sober leven, van wederopbouw en distributie, ‘het tientje van Lieftinck', zwarte handel, en Marshallhulp.

 

 

*) Bron: H.W. Steenstra, Geschiedenis van Friesland, Leeuwarden, 1845 (tekst soms aangepast)