Historische verbreding: de tijd waarin onze voorouders leefden
Voorouders
in mannelijke lijn: |
Jaar: |
Wat gebeurde er in die tijd in de direkte
omgeving? |
Wat gebeurde er in die tijd in Nederland? |
1. Sikke Nammes, geboren tussen 1640 – 1650 in de Grietenijen rondom Het Bildt. Beroep
veenboer te Oostermeer. |
1640 - 1650 |
1643 Storm en watervloed. Friesland werd getroffen door een overstroming. De nood was groot. In
Hindeloopen spoelden 12 huizen helemaal weg. Het zeewater vloog door de
verbrijzelde dijken zodanig landinwaarts dat men van Zwartsluis naar
Groningen rechtsstreeks met schuiten kon varen. Het hele
land leek op een barre zee.* |
In januari 1648
wordt in de stad Munster vrede tussen Nederland en Spanje gesloten, waarmee
een einde kwam aan een 80-jarige
oorlog voor vrijheid, in het bijzonder vrijheid van godsdienst. De onafhankelijkheid van de republiek wordt
internationaal erkend. |
2. Sydse Sikkes, geboren op 06-02-1676 bij ‘de Wal’ onder Oostermeer. Op
25-02-1731 verhuisde het gezin naar Rottevalle. Heeft bedrijf als
veenboer en schuitevoerder. Overleden
in 1735. |
1676
- 1735 |
De winter
die op 15 november 1683 inviel,
was ongekend fel en duurde bijna drie maanden. Niet alleen de binnenwateren,
maar ook de Zuiderzee en zelfs de zeegaten tussen Texel, Vlieland en
Terschelling waren met dik ijs bevroren. Honderden paarden en sleden reden over de ijsbaan naar Enkhuizen, Amsterdam
e.a. Hollandse plaatsen.* |
In 1672
vallen Frankrijk, Engeland en de Bisschop van Münster en Keulen ons land
binnen. In 1678 wordt
de vrede van Nijmegen getekend. Voorlopig geen oorlog meer. |
3. Dirk Sydses, geboren in 1713 in Oostermeer (Friesland), woont in Rottevalle,
beroep veenboer, schuitevoerder en later koopman. In 1752 worden hun eerste 4 kinderen gedoopt bij de
Herv. Gemeente te St. Jacobiparochie. Op 17-4-1760 kopen Durk en Aukien
voor 1200 gulden "Huysingen en schuuren gelegen bij het Rottevalster
Verlaat" |
1713
- 1771 |
1724 Rottevalle. Aan de ingezetenen van de Rottevalle werd in deze jaren
een vergunning verleend tot het bouwen van een kerk. Hierdoor kon de
godsdienst hier in deze aanwassende buurt, in een daartoe geschikt huis
worden uitgevoerd. Deze eerste kerk echter, waartoe ook een collecte
vergund werd, kwam reeds dit jaar tot stand. Op 20
augustus 1724 vindt de inwijding plaats door Ds. Petrus Steenwijk, Predikant
te Zuiderhuisherveen met een leerrede over Ps. 93:
5.* |
De Republiek ‘Nederland’ bestaat in deze tijd uit een
federatie van de zeven provinciën:
Holland, Zeeland, Friesland, Groningen, Utrecht, Gelderland, Overijssel. Vooral de handelaren van de steden het hadden het voor het
zeggen. In 1767 huwt
stadhouder Willem V als 19-jarige met een Prinses uit Pruisen. |
4. Sietse Dirksz, geboren Rottevalle 1746 Vestigt zich in 1780 in Enkhuizen Mogelijke oorzaak van de verhuizing naar Enkhuizen:
afname van de verveningen in Oostelijk Friesland en het opkomen van de
verveningen in Groningen en Drente. |
1746
- 1793 |
Poorterboek Enkhuizen In het Poorterboek van Enkhuizen zijn de namen en andere
gegevens vermeld van degenen die tussen 1731 en 1818 te Enkhuizen de poorterseed hebben afgelegd en zich als poorter in
Enkhuizen vestigden. |
In 1780
breekt de oorlog met Engeland uit.
Verlies van schepen. In 1781 haalt onze vloot een volkomen overwinning bij
de zeeslag op de Doggersbank. |
5. Dirk Sietses, geboren te Enkhuizen 1783, visser |
1783 -1857 |
1800, een dure tijd: Hoge kosten drukken op de gewone
man; een roggebrood van 12 pond kost bijna een gulden. In de 18e
eeuw verdwijnt de grote winst uit de VOC opbrengsten. |
Kindersterfte: De sterfte onder kinderen was groot in de 19e eeuw. Belangrijkste oorzaken waren vervuilde lucht,
verwaarlozing, onjuiste voeding en ‘engeltjesmakerij’: het opzettelijk laten
sterven van zuigelingen om de kleine verzekeringssom te innen.
|
6. Sietse Dirks Sietses, geboren Enkhuizen 12-03-1813, tuinier |
1813 - 1855 |
Enkhuizen was in de 19e eeuw één van de dode stadjes aan
de Zuiderzee, levend van wat handel in agrarische producten en de opbrengst
van het puin van de vele gesloopte huizen. |
Uit de chaos na de Napoleontische tijd
ontstaat het 'Koninkrijk der Nederlanden', waarin de noordelijke en
zuidelijke Nederlanden voor korte tijd verenigd zijn. |
7. Dirk Sietses, geboren Enkhuizen 27-02-1838, koopman, huwt Enkhuizen
29-12-1864 |
1838 - 1915 |
Ca. 1850 bereikt
Enkhuizen haar economische dieptepunt. Huizen verpauperen; belastingen worden
niet meer betaald. Men kan via de overheid zelfs een vrijstaande woning
krijgen mits men garant stond voor de jaarlijkse belastingen. Het inwoneraantal daalde naar ca. 5000. In 1851
resteren nog slechts 10 vissersschepen in Enkhuizen Bron: Frits Versluijs, Struinen door Enkhuizen, pg. 235 |
Armoede,
eenzijdige voeding, ongezonde lucht, slechte hygiëne en lichamelijke
verwaarlozing plus een schrijnend gebrek aan kennis van de geneeskunde en de
effecten van geneesmiddelen hadden tot gevolg dat in de 19de eeuw cholera,
pokken, difterie, influenza, tuberculose, kinkhoest, stuipen, mazelen en
tyfus elk jaar slachtoffers eisten, vooral in de dichtbevolkte steden. |
8. Frederik Sietses, geboren Enkhuizen 09-01-1883, koperslager, huwt Enkhuizen
15-03-1906 |
1883
- 1941 |
1885. Aanleg van de spoorweg waarvoor de Pietershaven is
gedempt. De benodigde grond hiervoor is o.a. afkomstig uit de Visput. In 1886 wordt
de veerdienst Enkhuizen – Stavoren geopend. De vestiging van enkele zaadteelt-bedrijven in 1900 vanuit Andijk (Sluis en Groot) geeft een
economische verbetering. Deze verbetering is mede te danken aan de vervoers-mogelijkheden die de nieuw aangelegde spoorweg
biedt. Bron: Frits Versluijs, Struinen door Enkhuizen, pg. 236 |
Hoewel de Eerste Wereldoorlog aan het
neutrale Nederland voorbij gaat, worden veel goederen schaars en wordt er
zelfs honger geleden. Nederland onderging evenals andere landen
de invloed van de mondiale recessie na de Beurscrash van 1929. Minister
president Hendrikus Colijn voerde de politiek van de harde gulden. |
9a. Hendrik Sietses, geboren Enkhuizen 1908 machinist bij de Nederlandse Spoorwegen. |
1908- 1977 |
Hendrik en zijn gezin woonden lange tijd aan
de Bos en Lommerweg te Amsterdam. |
|
9b. Sietse Dirk Sietses, geboren Enkhuizen 1910, loodgietersbedrijf te Enkhuizen |
1910- 1974 |
1943 Het Verzet in Enkhuizen. Begin 1943 trok een Overijsselse dominee, Frits Slomp,
door het land. Hij bezocht die kringen waar hij door zijn ambt makkelijk geïntroduceerd kon worden en probeerde
vrijwilligers te werven voor een organisatie die tot doel had het verzorgen
van onderduikers: Joden, weigeraars voor de Arbeitseinsatz
in Duitsland en ondergrondse werkers. Aan zijn veelvuldig reizen had hij
de schuilnaam 'Frits de Zwerver' ontleend. Ook in Enkhuizen
was zo'n groep opgericht. |
Het kleine en slecht bewapende Nederlandse
leger staat machteloos tegenover de Duitse troepen wanneer deze, zonder
voorafgaande oorlogsverklaring op 10 mei 1940 ons land binnenvallen. |
9c. Dirk Sietses, geboren Enkhuizen 1914, loodgietersbedrijf te Andijk |
1914
- 1985 |
1975 Brand in Andijk. De vrijwillige brandweer was uitgerukt naar het adres van de brandmelding.
Er was echter helemaal geen ‘uitslaande brand in een woonhuis’ te bekennen. Lees verder hoe dit afliep… |
Handen uit de mouwen en niet zeuren!
Naoorlogse jaren van hard werken en sober leven, van wederopbouw en
distributie, ‘het tientje van Lieftinck', zwarte handel, en Marshallhulp. |
*) Bron: H.W. Steenstra, Geschiedenis van Friesland,
Leeuwarden, 1845 (tekst soms aangepast)