Historische verbreding: de tijd
waarin onze voorouders ’Van Dam’ leefden.
Voorouders in mannelijke lijn: |
Jaar: |
Wat gebeurde er in die tijd in de direkte
omgeving? Een impressie: |
Wat gebeurde er in die tijd in
Nederland? |
Hindrik Jans Plaats: Eenum |
? |
De winter die op 15 november 1683
inviel, was ongekend fel en duurde bijna drie maanden. Niet alleen de
binnenwateren, maar ook de Zuiderzee en zelfs de zeegaten tussen Texel,
Vlieland en Terschelling waren met dik ijs bevroren. Honderden paarden en
sleden reden over de ijsbaan naar Enkhuizen, Amsterdam e.a. Hollandse
plaatsen. |
De Republiek ‘Nederland’
bestaat in deze tijd uit een federatie van de zeven provinciën: Holland, Zeeland, Friesland, Groningen,
Utrecht, Gelderland, Overijssel. Vooral de handelaren van de steden
het hadden het voor het zeggen. |
Jan Hindriks Beroep: damvaarder Huwt Trijntje Jurgens Plaats: Eenum |
1722-1781 |
Jan Hindriks komt vermoedelijk uit het geslacht van
“Damvaarders” d.w.z. zij onderhielden een bode-vrachtvaart naar AppingeDAM. |
In de 18e eeuw wordt de Republiek Nederland van zijn
vooraanstaande plaats verdrongen. Een groot deel van de bevolking had het
moeilijk door de achteruitgang van handel en industrie. Velen moesten hun
laatste levensjaren in een armenhuis doorbrengen. Beter ging het met de boeren in de 18e eeuw. Zij
konden hun akkers in een periode van vrede bebouwen. Velen hadden een goed bestaan. |
Jurrien Jans van Dam Beroep: boerenknecht Huwt Hijke Aljes Plaats: Eenum |
1776-1827 |
Een uitzonderlijk voorval in
het jaar 1783 dat door onze
voorouders niet onopgemerkt kan zijn gebleven:’Eene zware nevel of dikke
mist breidt zich in dit jaar over geheel Europa uit…’ |
In 1780 breekt de oorlog met
Engeland uit. Een groot verlies van onze was het eerste gevolg. In 1781
haalt onze vloot een volkomen overwinning bij de zeeslag op de Doggersbank. |
Harm Jurriens van Dam Beroep: boerenknecht Huwt Janna Luifs Steenwijk Plaats: Zeerijp |
1808-1859 |
Op 3, 4 en 5 februari 1825 overstroomde het land en bracht
grote schade toe aan schepen, zeedijken, havens en het land. Veel vee
verdronk of werd met moeite in kerken en op hooggelegen plaatsen geborgen.
Een groot aantal inwoners raakten alles kwijt. |
Uit de chaos na
de Napoleontische tijd ontstaat het 'Koninkrijk der Nederlanden', waarin de
noordelijke en zuidelijke Nederlanden voor korte tijd verenigd zijn. |
Jan van Dam Beroep: boerenknecht Huwt Maria Molag Plaats: Westeremden |
1843-1875 |
Hoe was het leven in de 18e
en 19e eeuw in het noorden van Groningen? Lees het
hier… |
Armoede, eenzijdige voeding, ongezonde
lucht, slechte hygiëne en lichamelijke verwaarlozing plus een schrijnend
gebrek aan kennis van de geneeskunde en de effecten van geneesmiddelen hadden
tot gevolg dat in de 19de eeuw cholera, pokken, difterie, influenza,
tuberculose, kinkhoest, stuipen, mazelen en tyfus elk jaar slachtoffers
eisten, vooral in de dichtbevolkte steden. |
Henderik van Dam Beroep: grutter /
mosterdmalerij Huwt Anje Klunder Plaats: Loppersum |
1870-1935 |
Omstreeks 1870
verdiende een vaste arbeider op een winterdag 35 cent en op een zomerdag 60
cent. Wat hadden zij te besteden? Lees verder… Hoe was het onderwijs in de 19e eeuw? |
Hoewel de Eerste
Wereldoorlog aan het neutrale Nederland voorbij gaat, worden veel goederen
schaars en wordt er zelfs honger geleden. |
Jan Pieter van Dam Beroep: onderwijzer op de Dr. A. Kuyperschool Huwt Trijntje Bosma Plaats: Andijk |
1904-1977 |
Een onderwijzer in de jaren vijftig had een laag salaris. Het onderhouden van een
opgroeiend gezin was een behoorlijk zware taak. Goed met je geld omgaan werd
kinderen aangeleerd. Je kunt niet meer geld uitgeven dan je verdient. Een andere belangrijke regel voor het leven is: plicht gaat voor genoegen. D.w.z. Een
mens zou zijn leven op allerlei manieren aangenaam willen maken, maar hij zal
zich moeten beperken, omdat de plicht je levenstaak goed te vervullen voor
alles gaat. |
Nederland
onderging evenals andere landen de invloed van de mondiale recessie na de
Beurscrash van 1929. Minister president Hendrikus Colijn voerde de politiek
van de harde gulden. Het kleine en slecht
bewapende Nederlandse leger staat machteloos tegenover de Duitse troepen
wanneer deze, zonder voorafgaande oorlogsverklaring op 10 mei 1940 ons land
binnenvallen. |
Kinderen van Jan Pieter van Dam en Trijntje Bosma |
ca. 1940 |
|
Handen uit de
mouwen en niet zeuren! Naoorlogse jaren van hard werken en sober leven, van
wederopbouw en distributie, ‘het tientje van Lieftinck', zwarte handel, en
Marshallhulp. |
Kleinkinderen van Jan Pieter van Dam en Trijntje Bosma |
ca. 1970 |
|
Terwijl
Nederland welhaast barst van de welvaart, komt de onvrede met de bestaande
maatschappelijke verhoudingen in de jaren zestig tot een climax en tekent
zich het begin van de ontzuiling af. |
Achterkleinkinderen van Jan Pieter van Dam en Trijntje Bosma |
ca. 2000 |
|
Postmoderne samenleving:
fragmatisme en verregaande emancipatie. |
Interessant
is:
Dorpen op het platteland in
Noord-Groningen in de 19e eeuw
Hierin vind je een korte beschrijving
van plaatsen die in bovenstaande tijdbalk voorkomen.