Historische verbreding: de tijd
waarin onze voorouders “Steenhuis” leefden
Voorouders in mannelijke lijn: |
Geboortejaar en woonplaats: |
Wat gebeurde er in die tijd in de
direkte omgeving? |
Wat gebeurde er in die tijd in
Nederland? |
Barteld
Clasen, Huwt Pieterke |
Geb. ca. 1620 |
In
de 17de eeuw stonden er heel wat borgen op het Groningerland;
Groningen telde meer dan 170 borgen of steenhuizen |
In 1567 breekt de 80-jarige oorlog uit: wanneer Alva met zijn leger
de Nederlanden binnenkomt, verzetten de Nederlanden zich tegen de Spaanse
overheersing. In 1587 maken zij
zich los en roepen ze de Republiek uit. Maar de Spanjaarden erkennen de
republiek niet en de strijd duurt voort. |
I. Jan Bartelts van Loppersum Huwt 1681 te Stedum met
Nanje Heerties De vader van Nanje is van
beroep meijer, evenals haar grootvader
Menne Heertiens; dit rondom het jaar 1620. Zij woonden op de boerderij ‘Op de
Kornuiten’, Delleweg 1 te Stedum. Sinds
1681 wonen Jan Bartelds en Nanje Heertjes op ‘De Zeem’ Meer informatie over waar ze woonden…. |
Geb. 1642 Stedum |
Stedum is uit de
geschiedenis bekend vanwege Adriaan Clant. Clant was afgevaardigde van de
Ommelander Staten en tekende voor de Vrede van Münster (1648). Het praalgraf van
deze meest bekende Stedumer is te zien in het koor van de kerk. Dit
grafmonument werd van 1670 tot 1672 vervaardigd door de beroemde beeldhouwer Rombout
Verhulst. |
In januari 1648 wordt in de stad Munster vrede
tussen Nederland en Spanje gesloten, waarmee een einde kwam aan een 80-jarige oorlog voor vrijheid, in het
bijzonder vrijheid van godsdienst. De
onafhankelijkheid van de republiek wordt internationaal erkend. Voor
meer informatie: In 1672 vallen Frankrijk, Engeland en de Bisschop van Münster en
Keulen ons land binnen. In 1678 wordt de vrede van Nijmegen getekend. Voorlopig geen oorlog
meer. |
II. Heertje Jans, landbouwer
huwt 1718 te Loppersum met Grietie Hindrix van Meum |
Geb. 1693 Middelstum |
Het landschap rond Loppersum
bestaat overwegend uit bouwland met daarnaast enige veeteeltbedrijven. Ooit
stroomde hier het water van de Fivelboezem. Loppersum lag toen aan het
onbedijkte water van de Waddenzee. Door de dreiging van hoge waterstanden
werden de woonplaatsen opgehoogd en vanaf 600 v.C. ontstonden de
wierdedorpen. |
De Republiek ‘Nederland’
bestaat in deze tijd uit een federatie van de zeven provinciën: Holland, Zeeland, Friesland, Groningen,
Utrecht, Gelderland, Overijssel. Vooral de handelaren van de steden
het hadden het voor het zeggen. |
III. Jan Bartelts Heertjes Huwt 1759 Jantijn Everts |
Geb. 1721 Westerwijtwerd |
Westerwijtwerd
is een kerkdorp van Middelstum. De kerk en het armenhuis zijn zeer oud.
Waarschijnlijk heeft het hoofdelingengeslacht Ewsum de kerk in de 11e of 12e
eeuw gesticht. Oorspronkelijk was het een schip met losstaande toren, maar in
het begin van de 16e eeuw zijn beide delen met elkaar verbonden en is de
toren verhoogd. Lees
meer over Westerwijtwerd…. |
In de 18e eeuw wordt de Republiek Nederland van zijn
vooraanstaande plaats verdrongen. De nazaten van de kooplieden werden
regenten die als renteniers vaak in grote weelde leefden. Zij bestuurden stad
en land en zorgden ervoor dat eigen familieleden in die positie werden
aangesteld. Een groot deel van de
bevolking had het moeilijk door de achteruitgang van handel en industrie.
Velen moesten hun laatste levensjaren in een armenhuis doorbrengen. Beter ging het met de boeren in de 18e eeuw. Zij
konden hun akkers in een periode van vrede bebouwen. Velen hadden een goed
bestaan. |
IV. Evert Jans, landbouwer. Huwt 1797 te Westerwijtwerd met Freeke Harms gedeeld: I. een
halve adelaar; II. drie klaverbladen onder elkaar… |
Geb. 1765 Westerwijtwerd |
Freeke is de dochter van Harm Harms. landbouwer, boer op
"Crangeweer", bij Stedum, begraven in de Hervormde kerk van Stedum
op 7 juni 1811. De grafzerken van Harm en zijn vrouw Sjouke zijn te zien in
de kerk van Stedum. Waar woonden Harm Harms en zijn familie? Lees hierover…. |
In 1767 huwt stadhouder Willem V als 19-jarige met een Prinses uit
Pruisen. In 1780 breekt de oorlog met
Engeland uit. Verlies van schepen. In 1781 haalt onze vloot een
volkomen overwinning bij de zeeslag op de Doggersbank. |
V. Harm Steenhuis, landbouwer, huwt 1839 te Leens Trijntje Eppes
Doornbos. In 1832 kocht Harm E.
Steenhuis een boerderij in de buurtschap De Knijp te Zandeweer: d.i.
"Knijpsterheerd", Knijpsterweg 8, te Zandeweer. Geschrift: ‘Een bladzijde
uit het leven van Trijntje Eppes Doornbos, omtrent den jare 1834, te tijde
van de AFSCHEIDING.’ Voor de tekst daarvan: klik
hier |
Geb. 1803 Knijpsterheerd Zandeweer |
Lees verder: Informatie over Harm Everts Steenhuis: zijn
boerderij, zijn geloof en zijn familie: klik hier. Hoe verliep de afscheiding
in 1834? Lees het hier… Hoe was het leven in de 18e en 19e eeuw in het
noorden van Groningen? Lees het hier… In de kerk van
Westerwijtwerd hangen twee gietijzeren kronen elk met twaalf armen. Deze
kronen zijn geschonken op 29 oktober 1875
door Gerrit Harm Everts Steenhuis ter herinnering aan zijn
huwelijksinzegening 50 jaar geleden in deze kerk. Lees meer hierover… Foto
kerk Westerwijtwerd met kronen |
De Republiek wordt in 1795
door Franse troepen bezet en blijft tot 1813 onder Frans bewind. Een politieke revolutie: de
Nederlandse statenbond wordt vervangen door een eenheidsstaat, die in 1798
vorm krijgt in de eerste Nederlandse grondwet. |
VI. Evert Steenhuis, landbouwer, huwt 1870 Stientje van de Riet. Ze
wonen in Dorkwerd. Foto
boerderij. |
Geb. 1840 Dorkwerd |
Tot 1900 had de boerin de
leiding over de dienstmeiden en werkvrouwen, wiens werkzaamheden volgens een
nauwgezet schema verliepen. |
Na de val van
Napoleon wil het Congres van Wenen (1814) de oude orde in Europa herstellen.
Uit de chaos na de Napoleontische tijd ontstaat het 'Koninkrijk der
Nederlanden', waarin de noordelijke en zuidelijke Nederlanden voor korte tijd
verenigd zijn. |
VII. Reertdina Steenhuis huwt 1904 te Aduard met Geeuwke
Jacobs Bosma, landbouwer |
Geb. 1876 Hoendiep Oldekerk |
Het dorp Aduard is ontstaan
rond het cisterciënzersklooster dat hier in 1192 werd gesticht. Dit klooster
van Aduard groeide uit tot het grootste en invloedrijkste van de Ommelanden.
Op zijn toppunt bezat het meer dan 10.000 ha aan gronden |
Hoewel de Eerste Wereldoorlog aan het neutrale
Nederland voorbij gaat, worden veel goederen schaars en wordt er zelfs honger
geleden. Nederland werd in de eerste bloedige oorlogsmaanden overspoeld door
een miljoen Belgische vluchtelingen. Omdat de omliggende landen in oorlog
waren, en de Noordzee niet veilig meer was voor civiele schepen, werd het
voedsel schaars, en een bonnensysteem voor de voedseldistributie werd
ingesteld. |
VIII. Kinderen van Geeuwke J. Bosma & Reertdina
Steenhuis Minke Bosma, geb 1906 Stientje Bosma, geb 1907 Trijntje Bosma, geb 1908 Helena Bosma, geb 1910 Jacoba Bosma, geb 1911 Evertdina Bosma, geb1913 Jacob Bosma, geb 1915 Harm Bosma, geb 1917 Johanna
Bosma, geb 1918 Evert
Bosma, geb 1919 Allen geboren Hoendiep Oldekerk |
Geb. ca. 1915 |
Wat is er te vinden over de
voormalige gemeenten in Groningen? De kinderen van Geeuwke & Reertdina: Woonplaats: In het noorden en midden van
Nederland woont 91%. Werk: Het beroep
landbouwer/veehouder komt voor bij 36%. |
1918-1940 1940-1945 |
IX. Kleinkinderen van Geeuwke J. Bosma en Reertdina Steenhuis |
Geb. ca. 1940 |
De kleinkinderen van Geeuwke & Reertdina: Woonplaats: In het noorden en midden van
Nederland woont 86%. Bekijk
het overzicht van woonplaatsen van de 8e en 9e
generatie Werk: Het beroep
landbouwer/veehouder komt voor bij 13%. Lees over de beroepen van de 8e
en 9e generatie Namen: 26% van de heeft in
zijn/haar doopnaam Geeuwke of Reertdina. Lees over deze namen bij de 8e,
9e en 10e generatie |
Handen uit de
mouwen en niet zeuren! Naoorlogse jaren van hard werken en sober leven,
wederopbouw, Marshallhulp. |
X. Achterkleinkinderen van Geeuwke J. Bosma en
Reertdina Steenhuis. |
Geb. ca. 1970 |
De achterkleinkinderen van Geeuwke &
Reertdina: Namen: 11% heeft in zijn/haar doopnaam Geeuwke of
Reertdina. |
Terwijl
Nederland welhaast barst van de welvaart, komt de onvrede met de bestaande
maatschappelijke verhoudingen in de jaren zestig tot een climax en tekent
zich het begin van de ontzuiling af. |