Historische verbreding: de tijd waarin onze voorouders “Bosma”leefden

 

Voorouders in vnl. mannelijke lijn:

 

Jaar:

Wat gebeurde er in die tijd in de direkte omgeving?

 

 

Wat gebeurde er in die tijd in Nederland?

Tjeerd Liuwes, geboren te Veenwouden en Bieucke Romckes, geboren te Rijperker.

 

N.B.

Bovenstaande gegevens zijn niet geheel zeker

 

1643 Storm en watervloed.  Friesland werd getroffen door een overstroming. De nood was groot. In Hindeloopen spoelden 12 huizen helemaal weg. Het zeewater vloog door de verbrijzelde dijken zodanig landinwaarts dat men van Zwartsluis naar Groningen rechtsstreeks met schuiten kon varen. Het hele land leek op een barre zee.*

 

In januari 1648 wordt in de stad Munster vrede tussen Nederland en Spanje gesloten, waarmee een einde kwam aan een 80-jarige oorlog voor vrijheid, in het bijzonder vrijheid van godsdienst. De onafhankelijkheid van de republiek wordt internationaal erkend. Voor meer informatie:

 

Lyckle Tieerds,

geboren circa 1650 te Mantgum. Huwt 01-06-1677 te Rijperkerk met Sijts Hillebrandts, geboren te Hardegarijp.

Gestandaardiseeerde namen: Liekele Tjeerds en Hillebrands.

 

Geb. ca. 1650

1666 Pest.  In 1666 breekt de pest uit die, net als op veel andere plaatsen, ook in Friesland duizenden mensen ten grave sleept.

In 1672 belegert de Bisschop van Münster en Keulen Groningen met 24.000 man. Friesland maakt zich daarover zorgen en besluit ca. 250 man te sturen naar de grieterijen Oost- en Westdongeradeel. Eén van de wachten werd door 1000 Münstersen op de Suameerder heide op 26 juli 1672 bijna overrompeld. Het leger uit Bergum schoot te hulp en dreef de vijand terug. *)

In 1672 vallen Frankrijk, Engeland en de Bisschop van Münster en Keulen ons land binnen.

In 1678 wordt de vrede van Nijmegen getekend. Voorlopig geen oorlog meer.

 

 

Jelke Lyckeles,

geboren in 1683 te Suawoude.

Huwt  27-11-1707 te Bergum

Zie kaart  uit 1718 van Suawoude

1683 -

 

1707

De winter die op 15 november 1683 inviel, was ongekend fel en duurde bijna drie maanden. Niet alleen de binnenwateren, maar ook de Zuiderzee en zelfs de zeegaten tussen Texel, Vlieland en Terschelling waren met dik ijs bevroren. Honderden paarden en sleden reden over de ijsbaan naar Enkhuizen, Amsterdam e.a. Hollandse plaatsen.**)

 

De Republiek

‘Nederland’ bestaat in deze tijd uit een federatie van de zeven provinciën: Holland, Zeeland, Friesland, Groningen, Utrecht, Gelderland, Overijssel.

Vooral de handelaren van de steden het hadden het voor het zeggen.

 

Petrus Jelkes,

gedoopt 02-11-1721 te Suawoude

1721 - 1802

 

 

 

 

 

Petrus Jelkus, boer te Garijp, koopt op 17 mei 1776 de boerderij van Altena voor de som van 5710 Car. gld.

 

Een uitzonderlijk voorval in het jaar 1783 dat door onze voorouders niet onopgemerkt kan zijn gebleven:’Eene zware nevel of dikke mist breidt zich in dit jaar over geheel Europa uit…’

 

In de 18e eeuw wordt de Republiek Nederland van zijn vooraanstaande plaats verdrongen. De nazaten van de kooplieden werden regenten die als renteniers vaak in grote weelde leefden. Zij bestuurden stad en land en zorgden ervoor dat eigen familieleden in die positie werden aangesteld.

Een groot deel van de bevolking had het moeilijk door de achteruitgang van handel en industrie. Velen moesten hun laatste levensjaren in een armenhuis doorbrengen.

Beter ging het met de boeren in de 18e eeuw. Zij konden hun akkers in een periode van vrede bebouwen. Velen hadden een goed bestaan.

 

Jouke Bosma, 

geboren in Sumar (Suameer) Tietjerksteradeel Friesland, gedoopt 07-08-1760

1760 -

1838

 

1800, een dure tijd: Hoge kosten drukte op de gewone man; een roggebrood van 12 pond kostte bijna een gulden.

 

Ca. 1811 worden Nederlanders verplicht een vaste achternaam aan te nemen.

Document: Jouke Petrus neemt in 1811 de naam aan van “Bosma”

In 1767 huwt stadhouder Willem V als 19-jarige met een Prinses uit Pruisen.

In 1780 breekt de oorlog met Engeland uit. Een groot verlies van onze was het eerste gevolg. In 1781 haalt onze vloot een volkomen overwinning bij de zeeslag op de Doggersbank.

 

Johannes Bosma,

geboren 01-02-1812 te Sumar (Suameer) Tietjerksteradeel Friesland, overleden: 16-02-1845

1812 - 1845

Op 3, 4 en 5 februari 1825 overstroomde het land en bracht grote schade toe aan schepen, zeedijken, havens en het land. Veel vee verdronk of werd met moeite in kerken en op hooggelegen plaatsen geborgen. Een groot aantal inwoners raakten alles kwijt. ***)

 

Uit de chaos na de Napoleontische tijd ontstaat het 'Koninkrijk der Nederlanden', waarin de noordelijke en zuidelijke Nederlanden voor korte tijd verenigd zijn.

 

 

 

Jacob Bosma,

geboren 17-02-1840 Suameer Tietjerksteradeel, overleden 12-9-1919 te Aduard, landbouwer / veehouder

 

1840 - 1919

In 1875 verhuurt Jacob Bosma een stuk bouwland bij Twijzel.

In 1884 verkoopt hij 76 korven met bijen.

In 1884 verkoopt hij ook op steel staand grasgewas en andere te velde staande vruchten.

 

Lees meer …

 

 

Armoede, eenzijdige voeding, ongezonde lucht, slechte hygiëne en lichamelijke verwaarlozing plus een schrijnend gebrek aan kennis van de geneeskunde en de effecten van geneesmiddelen hadden tot gevolg dat in de 19de eeuw cholera, pokken, difterie, influenza, tuberculose, kinkhoest, stuipen, mazelen en tyfus elk jaar slachtoffers eisten, vooral in de dichtbevolkte steden.

 

Geeuwke Bosma,

geboren op 30-07-1876 te Suameer.

overleden op 10 maart 1951 te Noordhorn, landbouwer-veehouder, Hoendiep 22 te Oldekerk.

Huwt 07-05-1904 te Aduard

 

1876 –

1951

 

 

 

Foto van de boerderij  te Oldekerk, Hoendiep 22 ca. 1930 voor de verbouwing

 

Foto van de vernieuwde boerderij Luxemburg, Hoendiep 22, Oldekerk

 

 

Hoewel de Eerste Wereldoorlog aan het neutrale Nederland voorbij gaat, worden veel goederen schaars en wordt er zelfs honger geleden.

 

Nederland onderging evenals andere landen de invloed van de mondiale recessie na de Beurscrash van 1929. Minister president Hendrikus Colijn voerde de politiek van de harde gulden.

 

Achtste generatie Bosma’s

in (hoofdzakelijk) de 20e eeuw

Minke Bosma, geb 1906

Stientje Bosma, geb 1907

Trijntje Bosma, geb 1908

Helena Bosma, geb 1910

Jacoba Bosma, geb 1911

Evertdina Bosma, geb1913

Jacob Bosma, geb 1915

Harm Bosma, geb 1917

Johanna Bosma, geb 1918

Evert Bosma, geb  1919

Anne Bosma, geb  1921

Allen geboren Hoendiep Oldekerk

 

 

20e eeuw

Een ongeluk op 4 januari 1931: zeven personen van de familie Bosma rijden met hun rijtuig het Hoendiep in. Lees het artikel in de krant hierover met daarbij foto’s van een vergelijkbare koets.

 

De kinderen van Geeuwke & Reertdina:

 

Woonplaats:

In het noorden en midden van Nederland woont 91%.

Werk:

Het beroep landbouwer/veehouder komt voor bij 36%.

 

Het kleine en slecht bewapende Nederlandse leger staat machteloos tegenover de Duitse troepen wanneer deze, zonder voorafgaande oorlogsverklaring op 10 mei 1940 ons land binnenvallen.

 

 

 

 

Negende generatie Bosma’s

Ca. 1940

De kleinkinderen van Geeuwke & Reertdina:

 

Woonplaats:

In het noorden en midden van Nederland woont 86%. Bekijk het overzicht van woonplaatsen van de 8e en 9e generatie

 

Werk:

Het beroep landbouwer/veehouder komt voor bij 13%. Lees over de beroepen van de 8e en 9e generatie

 

Namen:

26% van de heeft in zijn/haar doopnaam Geeuwke of Reertdina. Lees over deze namen bij de 8e, 9e en 10e generatie

 

Handen uit de mouwen en niet zeuren! Naoorlogse jaren van hard werken en sober leven, van wederopbouw en distributie, ‘het tientje van Lieftinck', zwarte handel, en Marshallhulp.

 

Tiende generatie Bosma’s

ca. 1970

De achterkleinkinderen van Geeuwke & Reertdina:

 

Namen:

11%  heeft in zijn/haar doopnaam Geeuwke of Reertdina.

 

Postmoderne samenleving: fragmatisme en verregaande emancipatie.

Lees verder…

 

 

*) Bron: H.W. Steenstra, Geschiedenis van Friesland, Leeuwarden, 1845, pg. 480

**) idem, pg. 486

***) idem, pg. 524